برق سه فاز به زبان ساده

برق سه فاز یکی از رایج‌ترین سیستم‌های انتقال و توزیع انرژی الکتریکی در سراسر جهان است. این نوع برق به دلیل مزایای بسیار زیادی مانند توان بالا، پایداری بیشتر و کاهش هزینه‌ها، هم در صنعت و هم در مصارف خانگی کاربرد دارد. در ادامه به صورت کامل درباره سوالات رایج پیرامون برق سه فاز پاسخ می‌دهیم.

تعریف برق سه فاز به زبان ساده

اگر شما برق سه فاز دارید و می‌خواهید از آن برق تک‌فاز بگیرید، می‌توانید از هر یک از فازها و نول استفاده کنید. کافیست سیم فاز موردنظر را به همراه نول به دستگاه تک‌فاز متصل کنید. ولتاژ بین فاز و نول برابر با 220 ولت خواهد بود که برای دستگاه‌های تک‌فاز مناسب است.

پیشنهاد ویژه خرید:

مبدل برق هادرون مدل A10E-1

چرا برق سه فاز 380 ولت است؟

برق سه فاز یکی از سیستم‌های مهم و پرکاربرد در تأمین انرژی الکتریکی به‌ویژه در صنعت و ساختمان‌های بزرگ است. در ایران، برق سه فاز معمولاً با ولتاژ 380 ولت در دسترس است. اما چرا این ولتاژ خاص برای برق سه فاز در ایران انتخاب شده است؟ در این مقاله به‌طور کامل و جامع به این سؤال پاسخ خواهیم داد و توضیح خواهیم داد که چرا این استاندارد در کشور ایران، همانند دیگر کشورها، به‌کار می‌رود.

 سیستم برق سه فاز یک نوع سیستم انتقال برق است که در آن سه ولتاژ مختلف با اختلاف فاز 120 درجه نسبت به هم از یک منبع تأمین می‌شود. این سیستم در تأمین انرژی برای دستگاه‌ها و ماشین‌آلات صنعتی، به‌ویژه در توان‌های بالا و برای ماشین‌آلات الکتریکی با مصرف زیاد، کاربرد دارد.

از ویژگی‌های برق سه فاز می‌توان به توان انتقالی بالا، افزایش کارایی و کاهش تلفات انرژی اشاره کرد. این سیستم در صنعت، ساختمان‌های تجاری، و سیستم‌های بزرگ برق‌رسانی استفاده می‌شود.

ولتاژ 380 ولت در ایران؛ چرا این استاندارد؟

در ایران، ولتاژ برق سه فاز معمولاً 380 ولت است. این ولتاژ به‌عنوان استاندارد برای انتقال انرژی الکتریکی در سیستم‌های سه فاز تعریف شده است، اما چرا این مقدار انتخاب شده است؟

1. مطابقت با استانداردهای جهانی: ولتاژ 380 ولت در ایران با استانداردهای بین‌المللی مشابه است. در واقع، در بیشتر کشورهای دنیا، سیستم‌های سه فاز با ولتاژ 400 ولت برای اتصال به شبکه‌های برق عمومی استفاده می‌شود. در ایران، این مقدار به دلیل برخی تغییرات در توزیع ولتاژ و تلفات برق به 380 ولت کاهش یافته است. این مقدار بسیار نزدیک به 400 ولت است و در نهایت به همین دلیل این مقدار برای برق سه فاز در کشور ایران انتخاب شده است.

2. تفاوت بین ولتاژ خط و ولتاژ فاز: در سیستم برق سه فاز، دو نوع ولتاژ وجود دارد:

   • ولتاژ فاز به فاز: که به‌طور معمول در خطوط برق سه فاز می‌تواند 380 ولت باشد.

   • ولتاژ فاز به زمین: که معمولاً در ایران حدود 220 ولت است.

   این تفاوت در ولتاژها به دلیل ویژگی‌های سیستم برق سه فاز و چگونگی توزیع ولتاژها از ترانسفورماتورها و ایستگاه‌های برق است. در بیشتر سیستم‌های سه فاز، ولتاژ فاز به فاز بیشتر از ولتاژ فاز به زمین است، و همین دلیل ولتاژ سه فاز در ایران 380 ولت است.

3. سیستم توزیع و تطابق با تجهیزات: ولتاژ 380 ولت به‌گونه‌ای طراحی شده که تطابق خوبی با تجهیزات صنعتی و مصرفی داشته باشد. بسیاری از ماشین‌آلات صنعتی و تجهیزات الکتریکی که در ایران و سایر کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرند، برای عملکرد بهینه نیاز به ولتاژهایی مشابه 380 ولت دارند. این تطابق باعث می‌شود که تلفات انرژی کمتر و عملکرد دستگاه‌ها به‌صورت کارآمدتر انجام شود.

4. تاریخچه و تطابق با تغییرات تکنولوژی: زمانی که سیستم‌های برق سه فاز در ایران طراحی شدند، ولتاژ 380 ولت برای توزیع برق انتخاب شد زیرا این مقدار در آن زمان به‌طور معمول در بسیاری از کشورها و در استانداردهای جهانی مورد استفاده بود. این انتخاب به‌عنوان یک گزینه استاندارد در بسیاری از مناطق برای سیستم‌های برق سه فاز به‌کار رفت و پس از آن تغییرات زیادی در این مقدار ولتاژ ایجاد نشد.

تفاوت بین ولتاژ 380 ولت و 400 ولت در برق سه فاز

با وجود اینکه در بسیاری از کشورها ولتاژ سه فاز به‌طور معمول 400 ولت است، در ایران ولتاژ سه فاز 380 ولت است. این تفاوت در واقع ناشی از پارامترهای مختلفی است که در طراحی سیستم برق کشورها تأثیرگذار است. در نهایت این تفاوت ممکن است به دلیل تلفات برق و یا به‌دلیل تنظیمات خاص شبکه برق‌رسانی در هر کشور باشد.

به‌طور کلی، تفاوت ولتاژ 380 ولت و 400 ولت به‌قدری ناچیز است که هیچ تأثیر قابل توجهی بر کارایی سیستم‌ها نخواهد گذاشت. بنابراین، این تفاوت عمدتاً از نظر تئوری اهمیت دارد و در عمل تأثیر زیادی بر دستگاه‌ها و تجهیزات ندارد.

برق سه فاز شامل سه خط فعال (فاز) است که اختلاف ولتاژ بین هر دو فاز 380 ولت و اختلاف ولتاژ بین هر فاز و نول 220 ولت است. دلیل این موضوع به نحوه کارکرد مدارهای سه فاز و زاویه بین فازها برمی‌گردد. زاویه 120 درجه‌ای بین هر دو فاز باعث می‌شود اختلاف ولتاژ بین فازها (با استفاده از رابطه‌ی ولتاژ خط به خط) برابر با 380 ولت باشد. رابطه ولتاژ سه فاز به شکل زیر است:

که در آن  𝑉 فاز − به − نول​ برابر با 220 ولت است.

چگونه برق سه فاز بگیریم؟

برای دریافت برق سه فاز، باید به اداره برق منطقه خود مراجعه کنید و درخواست خود را ثبت کنید. مراحل دریافت برق 3 فاز به شکل زیر است:

درخواست رسمی:

فرم درخواست اشتراک برق سه فاز را تکمیل کنید.

ارزیابی مصرف:

کارشناسان اداره برق میزان نیاز شما به برق سه فاز (بر اساس توان مصرفی دستگاه‌ها و تجهیزات) را بررسی می‌کنند.

پرداخت هزینه‌ها:

هزینه نصب و اجرای انشعاب برق سه فاز باید پرداخت شود.

اجرای پروژه:

نصب کنتور سه فاز و اتصال به شبکه توسط تیم فنی اداره برق انجام می‌شود.

پیشنهاد ویژه خرید:

ترانسفورماتور تبدیل 220 به 110 ولت با توان 2000 وات سارا

برق سه فاز چند ولت است؟

برق سه فاز معمولاً به دو صورت تعریف می‌شود:

ولتاژ بین هر فاز و نول: 220 ولت (مشابه برق تک‌فاز)

ولتاژ بین دو فاز: 380 ولت

این ولتاژها استاندارد در بسیاری از کشورها از جمله ایران هستند.

برق سه فاز چند آمپر است؟

آمپر برق سه فاز بستگی به قدرت اشتراک خریداری‌شده و تجهیزات متصل به آن دارد. مقدار آمپر به صورت زیر محاسبه می‌شود:

که در آن:

• I: جریان (آمپر)
• 𝑃: توان مصرفی کل (وات)
• V: ولتاژ خط به خط (380 ولت)
• PF: ضریب توان (معمولاً بین 0.8 تا 1)

مثال: اگر توان مصرفی دستگاه‌ها 15 کیلووات باشد:

برق سه فاز خانگی

برق سه فاز معمولاً برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود، اما در خانه‌ها نیز قابل استفاده است، به‌ویژه اگر وسایل پرمصرفی مانند پمپ آب، آسانسور یا دستگاه‌های برقی سنگین وجود داشته باشد. برق سه فاز خانگی معمولاً برای خانه‌های بزرگ یا آپارتمان‌های لوکس با تجهیزات سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. مزایای برق سه فاز خانگی به شرح زیر است:

• توان بالاتر برای تجهیزات پرمصرف
• کاهش احتمال افت ولتاژ
• امکان استفاده همزمان از دستگاه‌های بیشتر

چگونه از برق سه فاز تک فاز بگیریم؟

برق سه فاز معمولاً 4 یا 5 رشته سیم دارد:

• 4 رشته: سه سیم فاز (R، S، T) و یک سیم نول
• 5 رشته: سه سیم فاز، یک سیم نول و یک سیم ارت (زمین)

جدول زیر جزئیات سیم‌ها را نشان می‌دهد:

پیشنهاد ویژه خرید:

محافظ برق هوشمند تایمردار هادرون مدل P103

برق سه فاز چند رشته سیم دارد؟

برق سه فاز به دلیل توان بالا، پایداری و کاربرد گسترده در صنایع و ساختمان‌ها یکی از پرکاربردترین سیستم‌های انتقال انرژی است. اگر به توان بیشتری در خانه یا محل کار نیاز دارید یا قصد استفاده از دستگاه‌های پرمصرف را دارید، برق سه فاز گزینه ایده‌آلی برای شما است. با توجه به استانداردهای ولتاژ و آمپر، و مزایای متعدد، استفاده صحیح از برق سه فاز می‌تواند کارایی تجهیزات شما را افزایش داده و در مقابل هزینه‌های مصرف را کاهش دهد.

قیمت تجهیزات برق در سایت پارسانور

سایت پارسانور یکی از مراکز معتبر برای خرید تجهیزات برق صنعتی و ساختمانی با تنوع بالا و قیمت‌های رقابتی است. این سایت انواع تجهیزات از جمله کنتاکتور، سیم، کابل، محافظ برق، مبدل برق و ترانس را با کیفیت عالی عرضه می‌کند.

قیمت تجهیزات برق در پارسانور بر اساس برند، کیفیت و نوع محصول متفاوت است و امکان مشاهده جزئیات فنی و مقایسه محصولات به‌صورت آنلاین وجود دارد. همچنین تخفیفات ویژه و فروش‌های دوره‌ای این سایت، فرصتی مناسب برای کاهش هزینه‌ها فراهم می‌کند. برای اطلاع از قیمت‌ها و خرید، می‌توانید به وب‌سایت پارسانور مراجعه کرده و محصولات موردنیاز خود را به‌راحتی سفارش دهید.

اگر سوال دیگری دارید یا به توضیحات بیشتری نیاز دارید، حتماً با کارشناسان پارسانور در ارتباط باشید!