100 اصطلاح و واژگان پرکاربرد برق که باید بدانید!
نوشته: 100 اصطلاح و واژگان پرکاربرد برق که باید بدانید!
در دنیای برق و الکترونیک، آشنایی با اصطلاحات و واژگان تخصصی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هر برقکار حرفه‌ای برای انجام کارهای مختلف از نصب و تعمیر تجهیزات تا راه‌اندازی سیستم‌های پیچیده برق، باید تسلط کافی بر این اصطلاحات داشته باشد. در این مقاله، 100 اصطلاح و واژه پرکاربرد در صنعت برق را معرفی می‌کنیم که هر برقکاری باید با آن‌ها آشنا باشد.
این اصطلاحات به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از اصول و مفاهیم پایه‌ای و پیشرفته برق پیدا کنید و توانایی‌های خود را در این زمینه ارتقا دهید. از مفاهیم ساده‌ای مانند سیم و کابل گرفته تا تکنیک‌های پیچیده‌تری مثل سیستم‌های حفاظت و کنترل، تمامی این واژگان بخش جدایی‌ناپذیر از حرفه برقکاری هستند.
در ادامه، لیست کاملی از این اصطلاحات به همراه توضیحات کوتاه و مفهومی برای هر کدام آورده شده است. این مقاله به‌طور خاص برای برقکاران و علاقه‌مندان به این حوزه طراحی شده است و می‌تواند به عنوان یک مرجع سریع در هنگام کار یا مطالعه مفید واقع شود. با ما همراه باشید تا با این 100 اصطلاح مهم برق آشنا شوید!
| 100 اصطلاح کاربردی برقی که باید بدانید | ||
| شماره | اصطلاح | توضیح |
| 1 | ولتاژ (Voltage) | اختلاف پتانسیل الکتریکی بین دو نقطه. |
| 2 | جریان (Current) | میزان حرکت الکترون‌ها در مدار. |
| 3 | مقاومت الکتریکی (Resistance) | مقدار مانع در برابر جریان الکتریکی. |
| 4 | توان الکتریکی (Power) | میزان انرژی مصرفی یا تولیدی در واحد زمان (وات). |
| 5 | انرژی الکتریکی (Electrical Energy) | مجموع توان در زمان، بر حسب کیلووات ساعت. |
| 6 | فرکانس (Frequency) | تعداد سیکل‌های کامل در ثانیه، بر حسب هرتز. |
| 7 | امپدانس (Impedance) | مقاومت کل مدار AC شامل مقاومت و راکتانس. |
| 8 | ظرفیت خازنی (Capacitance) | توانایی ذخیره بار الکتریکی توسط یک خازن. |
| 9 | اندوکتانس (Inductance) | خاصیت ایجاد ولتاژ در اثر تغییر جریان. |
| 10 | اتصال کوتاه (Short Circuit) | مسیر با مقاومت بسیار کم که جریان زیاد ایجاد می‌کند. |
| 11 | اضافه بار (Overload) | جریان بیشتر از حد مجاز مدار یا تجهیز. |
| 12 | مدار باز (Open Circuit) | مدار قطع شده که جریان در آن جاری نمی‌شود. |
| 13 | ترانسفورماتور (Transformer) | وسیله‌ای برای تغییر سطح ولتاژ AC. |
| 14 | زمین (Earth/Ground) | مرجع ولتاژ صفر برای حفاظت و پایداری مدار. |
| 15 | سیستم ارتینگ (Earthing System) | اتصال بخش‌های الکتریکی به زمین برای ایمنی. |
| 16 | قطع کننده مدار (Circuit Breaker) | وسیله‌ای برای قطع مدار در برابر خطا یا اضافه بار. |
| 17 | کلید مینیاتوری (MCB) | نوعی کلید کوچک برای حفاظت در برابر اضافه جریان. |
| 18 | کلید محافظ جان (RCD/RCCB) | وسیله‌ای برای حفاظت در برابر نشت جریان. |
| 19 | فیوز (Fuse) | سیمی که با اضافه جریان ذوب شده و مدار را قطع می‌کند. |
| 20 | فیوز حرارتی (Thermal Fuse) | قطع کننده مدار در اثر افزایش دما. |
| 21 | تابلو برق (Electrical Panel) | جعبه‌ای برای مدیریت و توزیع مدارهای برق. |
| 22 | شینه (Busbar) | نوار فلزی برای انتقال برق در تابلوها. |
| 23 | کنتاکتور (Contactor) | کلید مغناطیسی برای کنترل بارهای بزرگ. |
| 24 | رله (Relay) | سوئیچ الکترومکانیکی برای کنترل مدار. |
| 25 | رله حفاظتی (Protection Relay) | رله‌ای برای تشخیص خطا و قطع مدار. |
| 26 | خازن (Capacitor) | وسیله‌ای برای ذخیره بار الکتریکی. |
| 27 | مقاومت (Resistor) | وسیله‌ای برای محدود کردن جریان در مدار. |
| 28 | دیود (Diode) | قطعه‌ای برای عبور جریان فقط در یک جهت. |
| 29 | ترایاک (Triac) | کنترل‌کننده ولتاژ AC دو طرفه. |
| 30 | تریستور (Thyristor) | کلید الکترونیکی برای ولتاژهای بالا. |
| 31 | یکسوساز (Rectifier) | مبدل جریان AC به DC. |
| 32 | اینورتر (Inverter) | مبدل جریان DC به AC. |
| 33 | درایو موتور (VFD) | کنترل‌کننده دور موتورهای الکتریکی. |
| 34 | مدار سری (Series Circuit) | اتصالات پشت سر هم اجزا در یک مدار. |
| 35 | مدار موازی (Parallel Circuit) | اتصال اجزا در مدار با ولتاژ یکسان. |
| 36 | کد رنگی مقاومت‌ها (Resistor Color Code) | سیستم تشخیص مقدار مقاومت توسط رنگ‌ها. |
| 37 | لامپ LED | دیود تابنده نور با مصرف کم انرژی. |
| 38 | لامپ فلورسنت | لامپ پرنور و کم مصرف برای مصارف عمومی. |
| 39 | لامپ هالوژن | لامپ رشته‌ای با گاز هالوژن و نور زیاد. |
| 40 | لامپ رشته‌ای | لامپ کلاسیک با فیلامان گرم‌شونده. |
| 41 | قدرت ظاهر (Apparent Power) | توان کل مدار (واقعی + راکتیو) بر حسب VA. |
| 42 | قدرت واقعی (Real Power) | توان واقعی مصرف شده در مدار (وات). |
| 43 | قدرت راکتیو (Reactive Power) | توان مصرفی برای میدان‌های مغناطیسی (VAR). |
| 44 | ضریب توان (Power Factor) | نسبت توان واقعی به توان ظاهری. |
| 45 | اصلاح ضریب توان (Power Factor Correction) | بهبود بازده انرژی با کاهش توان راکتیو. |
| 46 | حفاظت اتصال به زمین (Earth Fault Protection) | قطع مدار در صورت نشتی به زمین. |
| 47 | ولتاژ نامی (Rated Voltage) | ولتاژی که یک تجهیز برای آن طراحی شده است. |
| 48 | جریان نامی (Rated Current) | جریانی که تجهیز در آن بهینه کار می‌کند. |
| 49 | کابل کشی ساختمان (Building Wiring) | نصب سیم‌ها برای برق‌رسانی داخلی. |
| 50 | سیم کشی روشنایی (Lighting Wiring) | طراحی و نصب سیم‌های مخصوص روشنایی. |
| 51 | سیم افشان | سیم‌های نرم و انعطاف‌پذیر برای داخل ساختمان. |
| 52 | سیم مفتولی | سیم‌های خشک و تک‌رشته‌ای برای تابلو برق‌ها. |
| 53 | کابل قدرت | کابل‌هایی برای انتقال جریان‌های بالا. |
| 54 | کابل کنترل | کابل برای ارسال فرمان‌ها و سیگنال‌های کنترلی. |
| 55 | کابل فشار قوی | کابل‌هایی برای ولتاژ بالای ۳۳ کیلوولت. |
| 56 | کابل فشار ضعیف | کابل‌هایی برای ولتاژ زیر ۱ کیلوولت. |
| 57 | سیم ارت | سیم سبز-زرد رنگ برای اتصال به زمین. |
| 58 | سیستم تکفاز (Single Phase) | سیستم برق با یک فاز و یک نول. |
| 59 | سیستم سه فاز (Three Phase) | برق با سه خط فاز و یک نول، مخصوص صنایع. |
| 60 | فاز (Phase) | خط حامل ولتاژ متناوب در سیستم برق. |
| 61 | نول (Neutral) | مسیر برگشت جریان در سیستم برق AC. |
| 62 | سیم فاز | سیم حامل ولتاژ. |
| 63 | سیم نول | سیم با ولتاژ نزدیک به صفر. |
| 64 | سیم ارت | سیم حفاظتی برای تخلیه جریان‌های نشتی. |
| 65 | کلید تک پل | کلید ساده برای روشن و خاموش کردن یک مسیر. |
| 66 | کلید دو پل | کلید کنترل دو مسیر همزمان. |
| 67 | کلید صلیبی | کلیدی برای تغییر جهت روشنایی از چند محل. |
| 68 | کلید تبدیل | کلیدی برای روشن و خاموش کردن از دو نقطه. |
| 69 | کلید دیمر | کلیدی برای تغییر شدت نور لامپ. |
| 70 | پریز برق | نقطه اتصال مصرف‌کننده به منبع برق. |
| 71 | پریز ارت دار | پریز با سیم اتصال به زمین. |
| 72 | کلید و پریز هوشمند | تجهیزات قابل کنترل با موبایل یا سیستم مرکزی. |
| 73 | سیستم خانه هوشمند | اتوماسیون کامل تجهیزات الکتریکی ساختمان. |
| 74 | چراغ اضطراری | چراغی که در قطع برق فعال می‌شود. |
| 75 | فیوز مینیاتوری | فیوز کوچک برای قطع جریان در تابلو برق‌ها. |
| 76 | رله زمانی | رله‌ای که بعد از مدت مشخصی فرمان قطع یا وصل می‌دهد. |
| 77 | رله کنترل فاز | حفاظت تجهیزات در برابر قطع و جابجایی فاز. |
| 78 | جریان نشتی | جریانی که به دلیل عایق نامناسب به زمین منتقل می‌شود. |
| 79 | جریان اتصال زمین | جریان خطا که از سیستم ارت عبور می‌کند. |
| 80 | بار (Load) | هر دستگاه یا تجهیز مصرف‌کننده برق. |
| 81 | بار مقاومتی | باری مثل هیتر یا لامپ رشته‌ای. |
| 82 | بار القایی | باری مثل موتور یا ترانسفورماتور. |
| 83 | بار خازنی | باری مثل بانک خازنی. |
| 84 | مدار فرمان | مدارهایی که تجهیزات را کنترل می‌کنند. |
| 85 | مدار قدرت | مدارهایی که انرژی اصلی را انتقال می‌دهند. |
| 86 | حفاظت اضافه بار | حفاظت از تجهیزات در برابر جریان زیاد. |
| 87 | حفاظت اتصال کوتاه | قطع سریع مدار در زمان اتصال کوتاه. |
| 88 | ولتاژ کاری | ولتاژی که تجهیز تحت آن ایمن کار می‌کند. |
| 89 | تابلو فرمان | تابلو مخصوص کنترل موتور یا ماشین آلات. |
| 90 | جعبه تقسیم | جعبه‌ای برای اتصال چند سیم و مسیر. |
| 91 | کنتور برق | وسیله اندازه‌گیری مصرف برق. |
| 92 | کنتور دیجیتال | کنتور برق پیشرفته با نمایشگر دیجیتال. |
| 93 | سیستم UPS | منبع تغذیه بدون وقفه برای برق اضطراری. |
| 94 | استابلایزر | تثبیت‌کننده ولتاژ برای جلوگیری از نوسان برق. |
| 95 | ترموکوپل | سنسور دما که از دو فلز متفاوت ساخته شده. |
| 96 | سنسور نوری | سنسور تشخیص نور یا تاریکی. |
| 97 | سنسور حرکتی | سنسوری برای تشخیص حرکت افراد یا اشیا. |
| 98 | کلید شناور | کلید خودکار برای قطع یا وصل پمپ‌های آب. |
| 99 | برق اضطراری | تامین برق در زمان قطع شبکه اصلی. |
| 100 | برق صنعتی | برق مخصوص واحدهای صنعتی، عمدتاً سه فاز. |
سیم و کابل سیمکات
پنل و چراغ خورشیدی
سارا
پارسه شید
پارس شعاع توس
کملیون
آیسو
اسرام
JBH
اپتونیکا
پارس شهاب
تیک لایت
دمنده
خیام الکتریک
هادرون
